Yetim ilaçlar, nadir hastalıkların tedavisinde kritik bir rol oynuyor. 2025 yılı itibarıyla, biyoteknoloji ve gen terapilerindeki ilerlemelerle birlikte, bu alandaki pazar büyümesi dikkat çekiyor. Aşağıda, güncel veriler ışığında yetim ilaçlar pazarının mevcut durumu ve geleceği ele alınmaktadır.
2025 Nadir Hastalık İlaçları Raporu‘na göre, nadir hastalık ilaçlarının satışlarının 2030 yılına kadar 320 milyar dolara ulaşması bekleniyor ve bu rakam küresel reçeteli ilaç satışlarının tahmini 1.6 trilyon dolarının beşte birini oluşturacak.
Farklı bir raporda ise: Küresel Yetim İlaçlar pazarının 2023’te 179,5 milyar ABD doları olduğu tahmin ediliyor ve 2030’a kadar 394,7 milyar ABD dolarına ulaşması ve 2023’ten 2030’a %11,9’luk bir bileşik yıllık büyüme oranıyla büyümesi öngörülüyor.
Özellikle CRISPR tabanlı gen düzenleme ve CAR-T hücre terapileri gibi gelişmeler, daha önce tedavi edilemeyen nadir hastalıklar için umut vadediyor.
Onkoloji ve Biyolojik İlaçlar Öncü Sektörler
- Onkoloji, yetim ilaç pazarının en büyük segmenti olmayı sürdürüyor. Nadir kanser türlerine yönelik tedaviler, pazarın %35’ini oluşturuyor.
- Biyolojik ilaçlar (biyobenzerler ve gen terapileri), yetim ilaç geliştirmede öne çıkıyor. 2025’te bu alandaki yatırımların %25 artışla 60 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Hastane Eczaneleri ve Tedarik Zinciri
GlobeNewswire’ın 2025 raporuna göre, yetim ilaçların dağıtımında hastane eczaneleri kritik bir rol oynuyor. Özellikle ABD ve Avrupa’da, bu ilaçların %60’ından fazlası hastane bazlı eczaneler üzerinden sağlanıyor.
Regülasyonlar ve Teşvikler
- FDA ve EMA, yetim ilaç onay süreçlerini hızlandırmaya devam ediyor. 2024’te 78 yeni yetim ilaç onayı verilirken, 2025’te bu sayının 90’ı aşması bekleniyor.
- Vergi indirimleri ve piyasa koruma süreleri, şirketleri bu alana yönlendiren önemli teşvikler arasında.
Türkiye’deki Gelişmeler
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), nadir hastalıklar için ulusal yetim ilaç stratejisi üzerinde çalışıyor. 2025’te yerli üretim ve ithalat kolaylıklarıyla bu pazarın büyümesi hedefleniyor.
Sonuç
Yetim ilaç pazarı, tıbbi ihtiyaçlar ve ekonomik potansiyel açısından stratejik bir alan olarak öne çıkıyor. Biyoteknoloji firmaları, ilaç devleri ve regülatörler, nadir hastalıkların tedavisinde yeni dönemi şekillendiriyor.
Kaynaklar:
- Evaluate Pharma (2025), Orphan Drugs Report 2025
- GlobeNewswire (Ocak 2025), Orphan Drugs Strategic Business Report
- PharmiWeb (Şubat 2025), *Orphan Drugs Market Analysis 2024-2035*
Bu haber, güncel ve güvenilir kaynaklara dayanılarak hazırlanmıştır.
