Ana Sayfa Paylaşımlar Koşmak ve Sağlık Denklemi

Koşmak ve Sağlık Denklemi

Dr. Bilgin Dizman

Ben Dr. Bilgin Dizman daha önceki yazılarımdan da bildiğiniz üzere 10 yılı aşan bir süredir düzenli olarak amatör ruhla profesyonel seviyede bireysel olarak koşuyorum. Ve şuan yaşım 53, boyum 1.86, kilom 74 ve Nabız Dakika Sayım 55-60 atım/dk, Tansiyonum 110/65 mm/Hg. Bugün bu değerlerim normal sınırlarda yani sporun düzenli koşmanın etkilerini kendi hayatımda olumlu yönde hissediyorum. Bu sebeple her yaştan herkese Koşu sporunu öncesinde doktor kontrolü yapmak şartıyla tavsiye ediyorum.

Tüm sporların ortak özelliği HAREKET etmektir. Vücudumuz anatomik olarak tüm yapılarıyla “HAREKET” etmek için yaratılmıştır. Ayrıca spoRUN temelinde mutlaka koşmak vardır. Fırsat buldukça açık havada ve doğada O2 oksijen seviyesi daha yüksek ortamlarda en az 20 dakika koşmak vücudumuza pozitif etki edecektir.

Ben de düzenli olarak bana yaptığım bu koşularımda sportif olarak destek veren DigiPharma desteği dahilinde haftada 4 gün İstanbul’un çeşitli lokasyonlarında 10 km mesafeli antreman koşuları ve il için, il dışı Koşu Yarışlarına katılarak koşular yapıyorum.
Bu koşularım öncelikle SAĞLIK, zindelik ve mutluluk amaçlıydı. Benim koşulara başlamamdaki ilk neden buydu. Ancak geçen sene “Adım Adım” organizasyonu ile Maraton İstanbul kayıtları esnasında karşılaştım. Ve koşularımın, koşularımızın, adımlarımızın İnsanlara İYİLİK olarak dönebileceğini öğrendim. İşte bu yüzden son 1 yıldır KOŞMAK çok şey yapmak anlamına geliyor benim için.

Kendim için koşmak, toplum için KOŞMAK.

Dün gerçekleşen İstanbul Yarı Maratonu kapsamında 10K yarışında da UNİCEF tarafından başlatılan ve tamamen katıldığım “Kızlara Söz Ver.’ kampanyasına destek vermek istedim. Ve tüm arkadaşlarımdan, dostlarımdan, tanıdık, tanımadık her kişiden ‘İYİLİK KAZANSIN İSTEYEN HERKES’ bu kampanyaya gücü nispetinde desteklesin istedim.
Biz ADIM ADIM koşarken sizlerin desteği büyüyen bir güç ile ihtiyaç sahiplerine ulaşacaktır.

Yine 13 MART 2022 tarihinde Ankara İlinde ilki düzenlenen 14 Mart Tıp Bayramı Koşusu’nda yine 10K yarışında Tüm Doktorlar ve Sağlık Çalışanı Arkadaşlarım adına ve onları temsilen katıldım. Çok iyi dereceler yaptım. Her 2 yarış da heyecan, aksiyon ve İYİLİK yönlerinden çok anlamlıydı. Tüm bunlar benim için güzel anlar ve anılar oldu. Sizlere şimdi koşulan kilometrelerin vücudumuza neler kattığını paylaşmak istiyorum.

KOŞU VE SAĞLIK

Koşmak öncelikle fiziki olarak vücudumuzu, kaslarımızı, eklemlerimizi, kemiklerimizi güçlendirir ve geliştirir. Ancak bilinmeyen bir şekilde Koşmanın ruh sağlığı üzerine de çok olumlu etkileri olduğu ispat edilmiştir.

Kenneth EC’nin yaptığı bir çalışmada, sıradan profesyonel olmayan koşuculara koşmanın psikolojik yönlerini içerecek şekilde sorular içeren anket yapmış. Ve bu ankete katılanların çoğu, sağlıklarını iyileştirmek için koşmaya başladıklarını belitmişler ve neredeyse tümü, vücutlarındaki gerginliğin giderilmesi, özgüvenlerinin yükselmesi ve daha olumlu ve mutlu bir ruh hali dahil olmak üzere zihinsel ve duygusal artı özellikler hissettiklerini kaydetmişlerdir.

Koşmak diğer sporlarla kıyaslandığında pahalı olmayan ve diğer tedavilerin aksine kontrollü yapıldığında yan etkileri olmayan bir spor dalı olarak tanımlanmaktadır. Daha önce yapılan bilimsel çalışmalarda koşmanın depresyon, anksiyete, gerginlik, duygu durum bozuklukları, özgüven eksikliği, anti sosyal davranış eğilimleri gibi bir dizi olumsuz psikolojik davranışlar için fayda sağlayacak bir araç olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Yine yapılan bazı çalışmalarda eskiden uzun mesafe koşan kişilerin ve ruh sağlığı durumları incelenmiştir.

Bu raporlarda yer alan sonuç bulguları akılda tutularak, ömür boyu düzenli fiziksel aktivitenin arzu edilen fiziksel ve zihinsel sağlık üzerinde olumlu etkilerinin ilişkili sonucuna varılmıştır.

Koşmak çok fazla ve karmaşık ekipmana ihtiyaç duymaz, hemen hemen her yerde, sizin için uygun olan herhangi bir zamanda, başka birilerine ihtiyaç duymaksızın tek başınıza da yapabileceğiniz, ve çok kapsamlı karmaşık kuralları ve şartları olmayan, isteyen her insanın yapabileceği bir spor olmasından dolayı popüler bir egzersiz şeklidir.

Koşmanın Kalp ve Dolaşım sistemimize de olumlu etkileri vardır hergün düzenli olarak en az 10 dakika koşarak Kardiyovasküler hastalık riskinizde kayda değer bir azalma olur. Düzenli olarak koşan Koşucuların kalp hastalığından ölme riski yüzde 50’ye kadar azaldığı gözlemlenmiştir.

Ayrıca koşmak istirahat Kalp atım hızımızı (Nabız) düşürerek kalbimizin daha az ama daha verimli çalışmasına destek olur. Bu durum zindeliğimizin ve genel sağlık düzeyimizin önemli bir göstergesidir.

Açık havada ve sakin bir tempoda koşmak Aerobik bir egzersiz olduğu için vücudumuzda Endorfin hormonu salgılanmasını uyarır. Ve bu hormon başta beynimizi harekete geçirir, ağrı eşiğimizi yükseltir, strese dayanıklılığımızı artırır ve mutlu olmamıza destek olur.

Yine koşma sonrası vücudumuz fiziksel olarak yorulduğu için kaliteli, derin ve iyi bir uyku düzenine kavuşur. Bu şekilde bir uyku vücudumuzun onarımı, yeni güne hazır, zinde ve yenilenmiş olarak başlamamızı sağlar. Koşmak, düzenli ve hızlı derin uyku moduna geçmemizi sağlar.

675 maraton koşucusu üzerinde yapılan bir araştırma, bu kişilerin diğer insanlara oranla daha düşük kas, kemik ve eklem hastalıkları oranlarına sahip olduklarını buldu. Kontrollü olarak ne kadar çok koşarsanız, yaşlandıkça bel, sırt ve bacak ağrısı sorunları yaşama yüzdeniz o kadar azalır.

Yukarıda yazıldığı gibi koşmak sağlığımız için birçok olumlu etkiler yapmaktadır. Bunlardan önemli olanları maddeler halinde sıralarsak;

  1. Koşmak sağlıklı olmak için çok önemlidir, nabzımızın düşmesine kalp hızımızın azalmasına yardımcı olur, kalp sağlığımız için olumlu etkisi vardır.
  2. En az 30 dakika açık havada koşmak Serotonin hormonu salgılanmasını ve stresimizin azalmasına destek olur ve kendimizi pozitif ve mutlu hissetmemize katkıda bulunur.
  3. Koşmak yağ yakımını hızlandırır, yağ depolarının azaltılmasına destek olur. Kilo vermenize diyetle birlikte yardımcı olur,
  4. Düzenli koşmak beynimizin hafıza ve öğrenmeden sorumlu kısmı olan Hipokampus bölgesini çalıştırarak uyarır ve birçok hafıza sorunlarımızın çözümlenmesine katkıda bulunur.
  5. Düzenli olarak günde 30 dakika koşarak kendimizi iyi hissedbilir ve bağışıklık sistemimizi tetikleyerek daha az hasta olmamıza destek olur. Haftada 5 gün koşmak v.b. aerobik egzersizler vücudumuzun üst solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riskini %40’a kadar düşürmemize olanak sağlar.
  6. Özellikle Bacak kasları olmak üzere tüm vücut kaslarını güçlendirir.
  7. Kanser çeşitlerinin oluşum riskini %30’a kadar azaltabilmektedir.
  8. Düzenli ve açık havada koşmak denge sistemimizi geliştirerek Parkinson, Alzheimer gibi hastalıklara karşı bizi korumaya destek olur.

Bonus Fayda: Koşmak özgüvenimizi yükseltir.Koşarken verdiğimiz beyin ve irade mücadelesini kazanan irademiz sayesinde özgüvenimiz artar ve buna sahip olduğunuzda, hemen hemen her şeyi başarabilirsiniz. Örnek olarak Aşırı kilolu, egzersiz yapmayan bir geçmiş hikayesi olan Afro-Amerikalı bir kadın Oprah Winfrey var. Oprah 1990’lı yılların başında, 40. doğum gününde hayatına anlam katacak ve kendisi için anı olacak özellikli bir şey yapmak istediğine karar verdi. Ve olumsuz geçmişine rağmen, 1994 Deniz Piyadeleri Maratonu’ndaki hedefini tutturdu mesafeyi 4:29’da saygın bir şekilde tamamladı. “Hayat bir maraton gibidir . Bir maratonu bitirebilirseniz, istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz.” diye anlamlı bir söz hediye etti.

Tabii ki koşmak burada yazdığımız kadar basit ve kolay değil, ancak yaşamak zorunda olduğumuz hayatımız da o kadar kolay değil, inişleri, çıkışları, mutlulukları, hüzünleri, sağlığı, hastalığı, olumlu, olumsuz birçok durumları içeren sürprizlerle dolu.

Ancak Koşmak iki ucu (başlamak ve bitirmek) da bizim elimizde olan kontrolümüz dahilinde akış gösteren; ölçülebilir, yeri ve zamanı kontrolümüzde olan  bir aktivasyon. Ve bitirdiğimizde bir BAŞARI mutluluğu hissettiren çabanızın karşılığı olarak elde ettiğiniz büyük bir anlamı olan bir histir.

Her koşu bir şey katar insana AZMİN ZAFERİ. Koşma süresince yaptığınız mücadele beyniniz bırak yeter der ama siz kontrolü elinize alıp HEDEFE gitmek için vücudunuza hakim olursunuz. İşte bu size basit ama çok anlamlı bir gerçeği öğretir: Çabanız ve mücadeleniz sonuç verir, çabanız boşa gitmez, mücadeleniz size yukarıda yazdığım HERŞEYi verir. Kazanmak hele büyük mücadelelerle kazanmak yazıyla anlatılamayacak bir hisler bütünüdür. İşte bu duyguyu yaşamak çok kolay doktorunuza danışın ve basit bir spora başlayın KOŞMAK. Yemi bir HAYAT tüm güzellikleri ile sizi bekliyor. Gücünüzü ve vücudunuzu keşfedin.

Sağlığınız için koşun, kendiniz için koşun, bir hedef için amaç için koşun, şunu unutmayın KOŞMAK birazcık, hiçten iyidir; ama FAZLASI muhtemelen daha da iyidir.

Haydi başla unutma “KOŞMADAN KOŞAMAZSINIZ.”

Dr. Bilgin Dizman

Tüm Sağlık Çalışanları için Koşuyorum