Çin, çocuklarda pnömoni (zatüre) de dahil olmak üzere artan solunum yolu hastalıklarıyla boğuşuyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) geçen hafta hastaneye yatışlardaki artışın arkasında yeni patojenlerden ziyade yaygın kış infeksiyonlarının olduğunu söyledi.
NATURE / What’s behind China’s mysterious wave of childhood pneumonia?
Bu kış Çin’de infeksiyonlarda bir artış bekleniyordu. Bu durum, 2020’de pandemisi başladıktan sonra ülkede COVID-19 kısıtlamalarının olmadığı ilk kış ortaya çıktı. Epidemiyologlara göre olağandışı olan şey, Çin’de pnömoninin çok yaygın olması. COVID-19 kısıtlamaları hafifletildiğinde diğer ülkelerde çoğunlukla grip ve solunum sinsityal virusuna (RSV) bağlı hastalıklarda ani artış görüldü.
DSÖ, geçen hafta Çin sağlık yetkililerinden laboratuvar sonuçları ve solunum yolu hastalıklarının yayılmasındaki son eğilimlere ilişkin veriler de dahil olmak üzere bilgi talep etti. Medyadan ve Uluslararası Bulaşıcı Hastalıklar Derneği tarafından yürütülen kamuya açık bir sistem olan Yeni Hastalıkları İzleme Programından gelen “tanı konmamış pnömoni” kümeleriyle ilgili raporlar nedeniyle bu talepte bulundu.
23 Kasım tarihli bir açıklamada DSÖ, Çin sağlık otoritelerinin Ekim ayından bu yana hastaneye kaldırılan vakalardaki artışı adenoviruslar, grip virusu ve yalnızca hafif, soğuk algınlığına benzer semptomlara neden olma eğiliminde olan RSV gibi bilinen patojenlere bağladığını söyledi. Ancak Mayıs ayından bu yana, özellikle Pekin gibi kuzey şehirlerinde hastaneye kaldırılan çocukların sayısındaki artış, esas olarak akciğerleri infekte eden bir bakteri olan Mycoplasma pneumoniae‘den kaynaklanıyor. Bu bakteri yaygın olarak, genellikle nispeten hafif geçen ve yatak istirahati veya hastaneye kaldırılmayı gerektirmeyen “ayakta geçirilen pnömoni”ye neden olur; ancak bu yıl çocukları çok etkiliyor.
Hong Kong Üniversitesi’nden epidemiyolog Benjamin Cowling, hastalık dalgasına şaşırmadı. “Bu, akut solunum yolu infeksiyonlarında görülen tipik bir ‘kış artışı’dır” diyor. “Belki de üç yıldır uygulanan COVID tedbirleri yüzünden nüfusun solunum yolu infeksiyonlarına karşı duyarlılığının artmış olması nedeniyle bu yıl biraz erken gerçekleşiyor.”
Tanıdık Bir Örüntü
Maske takma ve seyahat kısıtlamaları gibi pandemi önlemlerinin gevşetilmesinin ardından kışın ilk aylarında yaygın solunum yolu hastalıklarında görülen artış, diğer ülkelerde de görülen bildik bir örüntüdür. 2022’nin Kasım ayında Amerika Birleşik Devletleri’nde grip nedeniyle hastaneye kaldırılan kişi sayısı, 2010’dan bu yana yılın o döneminde görülen en yüksek sayıydı.
University Collage London’da hesaplamalı biyolog olan Francois Balloux, ülke çapındaki tecritlerin ve COVID-19’un yayılmasını yavaşlatmak için uygulanan diğer önlemlerin mevsimsel patojenlerin dolaşımını önleyerek insanların bu mikroorganizmalara karşı bağışıklık geliştirme fırsatını kısıtladığını söyledi. Bu fenomen ‘bağışıklık borcu’ olarak biliniyor. Birleşik Krallık Bilim Medya Merkezi’ne yaptığı açıklamada Balloux, “Çin, dünyadaki diğer herhangi bir ülkeden çok daha uzun ve daha sert bir karantina yaşadığı için ‘karantinadan çıkış’ dalgalarının Çin’de güçlü olabileceği öngörülüyordu” dedi.
Ancak Çin’deki hastalık dalgası diğer ülkelerde görülenden farklı. COVID sonrası kış aylarındaki artışlarda bazı ülkeler grip ve RSV infeksiyonlarıyla boğuştu, ancak Çin’de M. pneumoniae infeksiyonları yaygınlaştı. Cowling, bunun şaşırtıcı olduğunu çünkü bakteriyel infeksiyonların genellikle fırsatçı olduğunu ve viral infeksiyonlardan sonra ortaya çıktığını söylüyor.
