Yapay zekânın gelişimi ve büyük veri teknolojilerinin kullanımı biyoteknoloji sektörünün çok hızlı bir şekilde evrilmesini, alt başlıklarının çeşitlenmesini sağlıyor.
Her gün dünyada yepyeni bir biyoteknolojik yeniliğin yaşandığına tanık oluyoruz. Biyoteknolojideki teknolojik gelişmeler ve biyoteknoloji trendleriyle ilgili Biyoteknoloji İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (BİOSB) ve Biyoteknoloji Sanayicileri Derneği (BİYOSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ercan Varlıbaş’tan bilgi aldık. Dr. Varlıbaş, biyoteknoloji alanında dünyada buluşlar yapan Türk bilim insanlarının önemli başarılar elde ettiğini de vurgulayarak konuyla ilgili şu özet bilgileri verdi:
“Bence hiçbir sektör, teknolojinin ve yapay zekânın bu kadar hızlı gelişimine hazır değildi. Biyoteknoloji ise tüm bunlara çok hızlı bir şekilde adapte oldu ve sağlık başta olmak üzere tüm sektörlerde devrim yaratmaya devam ediyor.
Özellikle sağlık biyoteknolojisinde son dönemdeki gelişmeler oldukça revaçta. Tek ve çift sarmallı RNA molekül bazlı tedaviler gelişiyor. Biontech’in mRNA aşısının kanser tedavisindeki umut verici gelişmeleri geçtiğimiz aylarda basına yansımıştı hatta İngiltere’de Adrian Taylor’ın, kanser aşısıyla tedavi olan ilk hastalardan biri olduğu açıklandı. Kanserin yanı sıra, HIV gibi daha birçok hastalığın tedavisinde bu tarz RNA tabanlı yenilikçi tedavi yöntemleri uygulanacak.
GEN DÜZENLEME TEKNOLOJİLERİ DÜNYADA KABUL EDİLMEYE BAŞLANDI
CRISPR olarak da bilinen gen düzenleme teknolojileri, yine dünyada konuşulan ve tartışılan alanlar arasında öne çıkıyor. En başlarda, birçok ülke tarafından reddedilen bu yöntem, artık kabul ediliyor. Kalıtsal kan hastalıklarının tedavisinde kullanılabilmesi için önce Birleşik Krallık İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu (MHRA) sonrasında ise ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) onay verdi. Gen düzenleme yöntem ve ilaçları, doğuştan körlük tedavisinde ya da nadir görülen başka birçok hastalığın tedavisinde de kullanılabilecek. Gen düzenleme yöntemi, tabii tarımda da mahsullerin dayanıklılığını artırıcı bir yöntem olarak da karşımıza çıkmaya devam ediyor.
PROTEİN KEŞİFLERİ
Yeni proteinlerin keşfine tanık oluyoruz. Geçtiğimiz günlerde dokunma duyusu iyon kanalı membran proteini bulundu. Yine yumurtalık kanserinin kolay teşhisi ve tedavisine yardımcı olacak üç zar protein keşfedilmişti. Bunun gibi dünyada yeni proteinler ve biyoteknolojik etkileri üzerine araştırmalar devam ediyor.
3D biyobaskı teknolojisi ve doku mühendisliği de 2024 yılındaki önemli trendler arasında. Yapay organ yani organoidler ve doku üretimi artık biyoteknolojik yöntemlerle mümkün. Bu teknolojiler de kök hücre ve yapay zekayla entegre olabiliyor, bu sayede de çok hızlı gelişiyor. Rejeneratif tıp, Parkinson Alzheimer gibi birçok nörodejeneratif hastalıkların kök hücreyle tedavileri gibi konular da gündemde.
BİLİNMEYEN HASTALIKLAR TANIMLANACAK
Yapay zekânın gelişiminin biyoteknoloji sektörüne olan bakış açısını da değiştirdiğini görüyoruz. Yapay zekâ ve biyoteknoloji endüstrisinin birleşiminin, insanların ömrünü artırmaya yönelik yeni trendlere de öncülük yapacağı öngörülüyor. Yapay zekâ ile birçok yeni hastalık tanımlanabilir, yine bu doğrultuda yepyeni biyoteknolojik ilaçlar ve tedavi yöntemleri geliştirilebilir.
2024 BİYOTEKNOLOJİ İÇİN STRATEJİK BİR YIL
Biyoteknoloji endüstrisinde çok fazla geliştirilecek alan, keşfedilecek konu ve yepyeni buluşlar var. Çok canlı ve dinamik bir yapıdaki bu alanda, büyük satın alımlar, ortaklıklar, iş birlikleri artacaktır.
Bir yandan sürdürülebilir bir dünya için bu konulara yönelik yepyeni standartlar, etik bakış açıları, kuralları gelişecek. Bununla birlikte biyoteknoloji yatırımcı ve girişimcilerin hızla artacağı bir alan olacak. 2024 yılı özellikle biyoteknolojide stratejik bir yıl olarak tarihe kazınabilir.
Biyoteknoloji Vadisi olarak böylesine hızla gelişmelerin, oluşumların olduğu güçlü bir potansiyeli bulunan stratejik bir alanda yalnızca sağlık sektöründe değil, tüm sektörlere yönelik dünyadaki gelişmelere öncülük etmek, bir üs oluşturmak üzere bu alandaki öngörülü, inovasyonu odak noktasına alan, yeni nesil sanayicilerimizle var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”
