Tiroid Haftası nedeniyle Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Tiroid Çalışma Grubu başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin tarafından hazırlanmıştır.
Tiroid hastalığı hakkında farkındalığı artırmak üzere her yıl tüm dünyada Mayıs ayının son haftası Tiroid Haftası olarak anılıyor. Hafta kapsamında, bu yıl 25-31 Mayıs tarihleri arasında çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
Merck, her yıl olduğu gibi bu yıl da farkındalık çalışmalarına destek vererek, Uluslararası Tiroid Federasyonu’nun hekim ve hasta arasındaki iletişimin önemine vurgu yapmak amacıyla belirlediği “Tiroidce Biliyor musun?” teması kapsamında dünya çapındaki çalışmalara katılıyor.
Tiroid, boyun kısmında bulunan, vücudun metabolizması için gerekli olan tiroid hormonlarını üreten ve tüm vücut fonksiyonlarını düzenleyen kelebek şeklinde bir bezdir. Bu bezin düzgün şekilde çalışmaması durumu, tiroid fonksiyon bozukluklarına sebep olur.
Dünya çapında yaklaşık 350 milyon insanı etkileyen ve en yaygın hastalıklardan biri olan tiroid hastalıkları, genellikle kadınlarda görülüyor. Buna rağmen, hastalıkla ilgili farkındalık eksikliği ve semptomların genellikle diğer rahatsızlıklarla karıştırılması nedeniyle, birçok tiroid hastalığının teşhis edilmesinde zorluklar yaşanabiliyor. Bu yüzden, pek çok hasta, tedavi edilmediği için hastalığın uzun vadeli etkileriyle yüzleşmek zorunda kalabiliyor ve tiroid hastalıklarının tedavi edilmemesinden kaynaklanan kardiyovasküler hastalıklar, depresyon, osteoporoz, kısırlık ve düşük riski yaşayabiliyor.
Şimdi aynı dilde konuşma zamanı
Tiroid bozukluklarının ortaya çıkardığı hastalıklar, insan hayatında ve yaşam kalitesinde olumsuz etkilere yol açıyor. Buradaki en kritik nokta ise hastalığın teşhis aşamasında hasta ve hekim arasındaki iletişim olarak görülüyor.
Bazen hekimler tiroid semptomlarını hastaya açıklarken, hastaların anlamakta güçlük çekebileceği bir dilde konuşabiliyor. Hastalar ve hekimler arasındaki iletişim zayıflığı; hastalar açısından yanlış tedavi, yanlış tanı, nihayetinde yaşam kalitesinin azalması gibi ciddi sonuçlar doğurabiliyor.
“Tiroidce Biliyor Musun?” diye sormak için harika bir fırsat
Araştırmalar, her 9 tiroid hastasından birinin, sağlık ekiplerinin onları doğru anlamadığını düşündüğünü gösteriyor. Hekimler ise, hastaların kendi kendilerine tanı koymalarından ve tavsiyelerini dinlememelerinden şikayet edebiliyor.
Unutmamalıyız ki tedaviyle birlikte sağlıklı bir hasta-hekim ilişkisinin sağlanması, tiroid hastalarının tedavilerinde daha yüz güldürücü sonuçlar elde edilmesini sağlar.
Bu yıl, 25-31 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek Tiroid farkındalık haftasına Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) destek veriyor. TEMD Tiroid Çalışma Grubu Başkanı Mustafa Şahin konuyla ilgili yaptığı açıklamada;
“Tiroid hormonları vücudumuzdaki tüm hücrelere etki ederek vücudun enerji kullanmasına, vücut sıcaklığının sağlanmasına, tüm organlarımızın gerektiği gibi çalışmasına yardımcı olur. Yaşam için vazgeçilmez hormonlardır. Yani Tiroid bezini vücudun maestrosu olarak tanımlayabiliriz” dedi.
Tiroid hormonunun düzgün çalışmaması durumunda birçok hastalıkla yüz yüze gelinebileceğinin altını çizen Şahin: “Tiroid hormon seviyeleri kanda çok düşük olduğunda, vücut hücreleri yeterince tiroid hormonu alamaz ve metabolizma yavaşlamaya başlar. Vücut metabolizması yavaşladıkça hastada daha çok üşüme hissi, daha kolay yorulma, cilt kuruluğu, kabızlık, unutkanlık ve depresif ruh hali şikayetleri fark edilebilir. Hipotiroidizme özgü bir bulgu yoktur. Kanda çok fazla tiroid hormonu olduğunda ise, vücudun her işlevi hızlanma eğilimindedir. Hipertiroidisi olan hastalarda sinirlilik, asabiyet, terlemede artış, kalp çarpıntısı, ince el titremeleri, kaygı, uyku güçlüğü, deride incelme, ince kırılgan saçlar ve özellikle üst kollarda ve uyluklarda kas güçsüzlüğü şikayetleri bulunabilir.” dedi.
Tiroid hastalıkları toplumda çok yaygın
Hashimoto tiroidinin en sık rastlanan otoimmün hastalıklardan biri olduğunu söyleyen Şahin; “Yaklaşık 8 kadından birinde görülür. Palpasyon dediğimiz elle muayene yöntemiyle toplumda %5-10 civarında tiroid nodülü saptanırken, görüntüleme yöntemleriyle toplumun %40-60’ında nodül tespit edilebilir. Tiroid hastalıkları toplumda çok yaygın bir kısmı pandemik hastalıklardır.” dedi.
İnterfiliteye sebep olabiliyor
Hipotirodi ve hipertiroidi durumlarının infertiliteye sebep olabileceğini belirten Şahin; “Ayrıca uygun şekilde tedavi ve izlem yapılmadığında düşüklerle de ilişkili olabilirler. Diğer yandan, Tiroid fonksiyon bozuklukları gebelik döneminde kendisine özel hususları olan önemli bir durumdur ve İç hastalıkları ve Endokrinoloji uzmanları tarafından takip edilmesi doğru olacaktır.” dedi.
Doğru miktarda iyot alımı çok önemli
Tiroid bezinin tiroid hormonu salgılaması için iyota ihtiyaç duyduğunu söyleyen Şahin; “İyot vücuda yiyeceklerle gelir ve kan yoluyla tiroide gider. Tiroid hormonu üretimini dengede tutmak için doğru miktarda iyot gerekir. Çok fazla iyot almak hipotiroidizme neden olabilir veya hipotiroidi kötüleştirebilir. Gebelerde iyot eksikliği bulunması çocuklarda guatr, hipotiroidi, zeka seviyelerinde azalmaya sebep olabilir. Gebelikte iyot desteği oldukça önemlidir.” diye ekledi.
