İnsanlar üzerinde yapılan ilk denemede, deneysel muvalaplin, damarları tıkayan kolesterol taşıyıcılarını yüzde 65 oranında azalttı.
İlaç geliştiricisi Eli Lilly tarafından finanse edilen çalışma, küresel çapta ölümün önde gelen nedeni olan kardiyovasküler hastalığa bağlı bir tür lipoproteini azaltmanın yollarını aramada bir atılım vaat ediyor.
Kısmen protein ve kısmen yağ (lipid), lipoproteinler, kolesterolü kanımız aracılığıyla vücudumuza taşır. Hücrelerimiz, kendi hücre duvarlarını inşa etmek, D vitamini üretmek ve hormon yapmak gibi birçok hayati görev için kolesterole ihtiyaç duyar.
Ancak lipoprotein(a) veya kısaca Lp(a), bu moleküller arasında en yapışkan olanıdır ve çok fazla arkadaşıyla bir araya gelirse kan damarlarını tıkamaya eğilimlidir. Son çalışmalar bu molekülü kalp hastalıklarıyla ilişkilendirdi. Aynı zamanda zayıf dolaşım ve felçlerle de ilişkilidir.
Lp(a) oluştuğunda, beslenmedeki değişiklikler ve artan egzersizin çok az etkisi olduğu için, bu büyük bir ağrının azalmasına neden olur. İlaç yoluyla lipoproteini düşürme girişimleri de çok az başarı ile karşılandı.
Yeni bir yaklaşım benimseyen ilaç geliştiricileri artık ilk etapta Lp(a)’nın oluşma yeteneğini hedef alıyor.
Monash Health kardiyoloğu Stephen Nicholls ve meslektaşları “Muvalaplin, lipoprotein(a) oluşumunu bozarak lipoprotein(a) düzeylerini düşürmek için özel olarak geliştirilen ilk oral ajandır”
Nicholls ve ekibi, randomize, çift kör bir farmasötik deneyde, cinsiyet, ırk ve yaş (18 ila 69 yaş arası) karışımını içeren 114 gönüllüyle muvalaplin’i test etti.
Çalışmanın ilk güvenlik değerlendirmesi kısmı, 1 mg ila 800 mg aralığında yalnızca bir doz muvalaplin veya plasebo alan 55 sağlıklı katılımcıyı içerdi.
Hepsinde normalin üzerinde Lp(a) plazma düzeyine sahip olan 59 sağlıklı katılımcıdan oluşan ikinci bir gruba daha sonra plasebo, 30 mg’lık oral dozlar veya 800 mg’a kadar dozlar verildi.
İlk dozdan sadece 24 saat sonra kan plazmasındaki Lp(a) seviyeleri düştü. Azalma miktarı doza bağlıydı ve deneme süresince bazı hastalarda yüzde 65’e kadar ulaştı.
Düşen Lp(a) seviyeleri de son ilacın alınmasından sonra 50 güne kadar devam etti. Hepsinden iyisi, diğer yağların seviyelerini değiştirmedi ve onu alan herkes tarafından iyi tolere edildi.
Yeni bir maddenin insan kullanımı için güvenli olup olmadığının belirlenmesi, bunun gibi birinci aşama klinik denemelerin ana hedefi olduğundan, tüm potansiyel yan etkiler en ince ayrıntısına kadar değerlendirildi.
Deneme sırasında baş ağrısı, sırt ağrısı ve yorgunluk, mide bulantısı ve ishal dahil olmak üzere toplam 175 olumsuz deneyim bildirildi. Bunların hiçbiri doz düzeyinde az ya da çok görülmedi ve hepsi hafifti ve herhangi bir uzun vadeli sonuç olmaksızın çözüldü.
Bu küçük bir başlangıç denemesi olduğu için ilacın genel etkinliğini belirlemek için henüz yeterli kanıt yok.
Muvalaplin şu anda çok daha büyük bir test popülasyonunu içeren ikinci aşama klinik deneyinden geçiyor. Bu, uzun vadeli risklerin birkaç yıl boyunca değerlendirilmesinden önce ilacın etkinliğini çok daha büyük bir istatistiksel güçle test edecek.
Bu araştırma ilaç şirketi Eli Lilly tarafından finanse edildi.
